Η εξόντωση του λήσταρχου Ιωάννου Καρατζοβάλη την 5.12.1936 στα Βραστά Χαλκιδικής του Υποστ/γου ε.α. Αθανασίου Δ. Μήτσου

Ο Αντιστράτηγος Χωροφυλακής Κωνσταντίνος Μήτσου εγεννήθη το έτος 1909 στο Χαλκιόπουλο Βάλτου Αιτωλ/νίας. Υιός του Βασιλείου Νικολάου Μήτσου και της Βασιλικής το γένος Γρηγορίου εκ Τρικλίνου Βάλτου. Απεφοίτησε από το Σχολαρχείο Αμφιλοχίας και το Γυμνάσιο Αρτης.

Το 1930 κατετάγη στον Ελληνικό Στρατό (Λοχίας) και απελύθη το 1931.

Την 31.10.1932 κατόπιν εξετάσεων εισήχθη στη Σχολή Υπαξιωματικών Χωροφυλακής και απεφοίτησε το 1933 ως Υπενωμοτάρχης. Κατά τα έτη (1933 – 1936) υπηρέτησε στο Τμήμα Σοφάδων Καρδίτσης και στα Γρεβενά ως Αποσπασματάρχης.

Την 15.10.1936 με διαταγή της Α.Δ.Χ. Μακεδονίας απεσπάσθη στη Χαλκιδική με το απόσπασμά του προς καταδίωξη, σύλληψη ή εξόντωση του ληστάρχου Ιωάννου Σ. Καρατζοβάλη.

 

Μετ΄ αυτού διετάχθησαν για τον αυτό σκοπό και δύο ακόμα αποσπάσματα με επικεφαλείς τους εμπείρους Ενωμοτάρχες Απόστολον Τσούνην γεννηθέντα στη Χόχλια Ευρυτανίας και Γεώργιον Κολώνιαν γεννηθέντα στην Αμώρανη Αιτωλ/νίας ως επίσης και το τοπικό απόσπασμα (Χαλκιδικής) υπό τον Ενωμοτάρχην Παναγιώτην Τζουβάραν γεννηθέντα στην Αβερίτσα Φθιώτιδος.

Την 17.10.1936 τα τρία πρώτα αποσπάσματα παρουσίασε στον τότε Γενικό Διοικητή Μακεδονίας Νικόλαο Τσιπούρα ο Α.Δ.Χωροφυλακής Μακεδονίας Συνταγματάρχης Δημήτριος Κώτσης (1882 – 1977) εκ Φουρνά Ευρυτανίας.

Την 18.10.1936 ο Κωνσταντίνος Μήτσου αφίχθη στα Βραστά Χαλκιδικής με το απόσπασμά του εξ ένδεκα χωροφυλάκων Ρουμελιωτών.

 

Ο Ιωάννης Καρατζοβάλης είναι ο τελευταίος λήσταρχος στην Ιστορία της ληστοκρατίας στην Ελλάδα. Εγεννήθη το 1888 στο χωριό Βραστά Χαλκιδικής και ασκούσε το επάγγελμα του ποιμένος και του εργάτου μεταλλείων. Για κάποιο διάστημα διατέλεσε και καλόγερος στην Ι.Μ. Αγίου Διονυσίου Αγίου Όρους. Επρόκειτο για άτομο κοντό στο ανάστημα, γεροδεμένο, ευλύγιστο, γοργοπόδαρο, αρκετά έξυπνο και παλικάρι. Φορούσε ντουλαμά, ταλαγάνι, γκέτες, τσαρούχια και έφερε μαζί του αραβίδα και γιαταγάνι. ΄Ηταν δεινός χειριστής της αραβίδος και είχε έντονη ερωτική δραστηριότητα στην περιοχή της Χαλκιδικής.

Το 1916 κατηγορήθηκε για λιποταξία από το Στρατό. Το 1918 επεκηρύχθη ως ληστής. Το 1923 συνελήφθη, κατεδικάσθη σε 11ετή κάθειρξη για ληστεία και οπλοφορία και ενεκλείσθη στις φυλακές του Γεντί Κουλέ Θεσσαλονίκης. Από το 1924 έως το 1927 κατεδικάσθη σε συνολική κάθειρξη 27 ετών συγχωνευθείσα με την πρώτη ποινή του σε κάθειρξη 15 ετών.

Τον Ιούλιο του 1931 μετήχθη στις φυλακές Πολυγύρου απ’ όπου τα Χριστούγεννα του ιδίου έτους απέδρασε.

Τον Φεβρουάριο του 1932 σε συμπλοκή με απόσπασμα Χωροφυλακής στη Γερακινή Χαλκιδικής, απ΄ όπου κατάφερε να διαφύγει τραυμάτισε θανάσιμα τον Χωροφύλακα Βασίλειο Βαμπούλα (1908 – 1932) από τα Λεσιανά Τρικάλων. Είναι ο μοναδικός φόνος του ληστάρχου καθ΄ όλον τον ληστρικό του βίο.

Ακολουθεί δεύτερη επικήρυξη. Το 1934 κατεδικάσθη ερήμην σε θάνατο για τον φόνο του Χωροφύλακος.

Ο ίδιος συνεχίζει τη ληστρική του δράση παρά τα αυστηρά μέτρα των αρχών ασφαλείας. Το 1936 ακολουθεί τρίτη επικήρυξη του ληστάρχου με αμοιβή το υπέρογκο για την εποχή ποσό των 450.000 δραχμών.

 

Ο τότε Υπενωμοτάρχης Κωνσταντίνος Μήτσου (Καπετάν Μήτσιος ή Κώτσια Μήτσιος, απεκαλείτο στην περιοχή και με αυτό το προσωνύμιο τον ενθυμούνται και σήμερα οι ελάχιστοι εναπομείναντες γέροι της Χαλκιδικής) ανεζήτησε τον πιο κοντινό άνθρωπο του ληστάρχου τον κτηνοτρόφο Γεώργιο Παραδεισά εκ Βραστών Χαλκιδικής, ο οποίος προμήθευε στον ληστή καπνό, τρόφιμα και πληροφορούσε αυτόν για τις κινήσεις των αποσπασμάτων.

Προσπάθησε να πείσει αυτόν ότι εάν του παρέδιδε τον λήσταρχο θα ελάμβανε το χρηματικό ποσό που όριζε η επικήρυξη. Ο Παραδεισάς ηρνείτο πεισματικώς να τον παραδώσει. Τελικώς εκάμφθη και όρισε στον Μήτσου το σημείο όπου θα του παρουσίαζε τον λήσταρχο. Επί ημέρες ο Μήτσου ανέμενε τον λήσταρχο στο μέρος που του υπεδείχθη. Η περιοχή ήταν χιονισμένη και το κρύο τσουχτερό.

Την 5.12.1936 ο Παραδεισάς συνηντήθη με το λήσταρχο και αφού είπαν τα σχετικά απεχώρησε. Ο λήσταρχος πανέξυπνος ως ήταν αντελήφθη κίνηση ατόμου σε απόσταση 15 – 20 μέτρων στην κοντινή συστάδα δένδρων και έβαλε εναντίον του με την αραβίδα αναποτελεσματικώς. Ο Κωνσταντίνος Μήτσου με ψυχραιμία και ως δεινός χειριστής του πολεμικού όπλου επυροβόλησε δύο φορές τον λήσταρχο επιτυχώς.

Ο λήσταρχος τραυματισμένος ετράπη εις φυγήν, αφού έμειναν στον τόπο του τραυματισμού του το όπλο του, το τσαρούχι του, τα κιάλια του και το δάκτυλό του, τα οποία περιμάζεψε ο Μήτσου. Ο Καρατζοβάλης γνώστης της περιοχής και παρά τον τραυματισμό του διά του πλησίον χειμάρρου χωρίς να αφήνει ίχνη στο χιόνι, κατάφερε να φτάσει στην σπηλιά του (υπάρχει και σήμερα η σπηλιά του Καρατζοβάλη) όπου και απεβίωσε από αιμορραγία. Ανεζητείτο επί 8ήμερο από τα αποσπάσματα.

Την 12.12.1936 βουκόλος της περιοχής ανεύρε τον νεκρό Καρατζοβάλη και ανέφερε το γεγονός στα αποσπάσματα. Με δαπάνη του Μήτσου έγινε η κηδεία του ληστάρχου στον Πολύγυρο Χαλκιδικής.

Την 13.12.1936 οι τοπικές εφημερίδες της Χαλκιδικής και οι εφημερίδες της Θεσσαλονίκης πρόβαλαν το γεγονός με πηχιαίους τίτλους.